Tuesday 31 January 2012

Ang Paggagalingan Ng Lakas Ay Ang Pinanggalingan

Libangin muna ang sarili at laruin itong flash game:


RIVER GAME <-(pindutin ito at hindi ang imahen)


At dahil hindi ko maintindihan ang wika na ginagamit para ipahayag kung paano gumagana ang laro, ako na lamang ang magsasabi kung paano:


      -Dapat mailipat lahat ng tao sa kanang bahagi ng kapatagan.
      -Ang nanay, tatay at pulis lamang ang marunong magpagana ng balsa.
      -Bawal ipagsama ang nanay at anak na lalaki, tatay at anak na babae.
      -Kailangang andiyan ang pulis para bantayan ang magnanakaw.
      -Dalawa lamang ang maaaring sumakay sa balsa sa bawat pagtawid nito.



          Natapos mo ba ito? Naramdaman kong matagal-tagal mong pinag-isipan kung ano ang gagawin sa larong iyan. Siyempre, kung alam mo na kung papaano, madali na iyan para sa iyo. Ako nga'y sinusubukan ko pa ring tapusin ang larong ito habang sinusulat ko ito (Haha! Pampalibang lang naman sa akin).

          Ang konsepto ng laro ay walang kinalaman sa aking sasabihin ngunit ang mga pangyayari sa laro ay may kinalaman dito at ito na nga ay ang pagtatawid ng mga tao sa isang ilog.



          Ayon kay Ginoong Heraclitus, isang Griyegong  pilosopo, bawal mong tawirin ang parehas na ilog ng dalawang beses o sa kaniyang mga salita, "You cannot cross the same river twice." Sinasabi niya na hindi maaaring mangyari ulit ang nangyari sa iyo ng ikalawang beses ngunit sa nakita natin sa laro na ipinakita ko sa ibabaw, maaari mong gawin ulit ang nagawa mo na rati. Maaari mong tawirin ang parehas na ilog ng dalawang beses (hindi literal ang ibig sabihin nito ngunit pwede ngang literal din). Alam kong hindi ako pilosopo kaya't pasensya na kay Ginoong Heraclitus kung hindi ako aprub sa kaniyang sinabi. Peace po tayo! Ako'y naglalahad lamang ng aking opiniyon.

          Para sa akin, may dalawang hakbang para magawa mo ulit ang isang bagay na gusto mong ulitin dahil hindi mo basta lamang mauulit ang nangyari o nagawa mo ng pangalawang beses.

-------------------------------------------


_UNANG HAKBANG_
          Dapat kang bumaling o kaya'y bumalik sa iyong pinanggalingan kagaya ng ginagawa sa laro sa itaas na kung saan kailangan mong ibalik ang balsa sa kapatagan sa kaliwa para mailipat pa ang ibang tauhan sa laro. Importante ang pagtitingin sa kinaroroonan dahil makikita mo kung paano mo ginawa ng ika-unang beses ang isang bagay. Maaari mo ring pagnilayan kung paano at ano ang ginawa mo. Maaari mo ring tignan ang mga tama at maling nagawa mo para ulitin mo pa rin ang mga tama at iwasan na ulitin ang mga kamalian. Pagkatapos nito, lumusong ka na ng isang hakbang...


_IKALAWANG HAKBANG_
          Ulitin ang ginawa mo nang mas mabuti pa kaysa sa ika-unang pagkakataon. Makikita pa rin sa laro sa ibabaw na sa bawat pagbalik ng balsa sa kapatagan sa kaliwang bahagi, sinusubukan mong pagbutihin lalo ang paglutas kung papaano mananalo sa laro. Bawat pagbalik ng balsa ay ibang tao naman ang dinadala at nakikita rito na pinagbubuti ang gawain sa ikalawa, ikatlo at ika-apat na pagbalik ng balsa.  Iniiwan ang mga maling tao at hindi pinasasakay kaagad sa balsa dahil hindi sila makakatulong sa problema at isasakay naman sa balsa ang mga tamang tao o kaya'y mga makalulutas ng problema. Kung hindi ka naniniwala sa akin ay may hamon ako sa iyo. Subukan mong paulit-ulit lamang ang mga taong kinakarga ng balsa at tignan natin kung malulutas mo ang problema ng laro.


Haha! Biro lamang siyempre.

Ngayon, ito ang isang pangyayari na kamakailan lamang na swak na swak para sa aking pinagusapan.


_PBA PHILIPPINE CUP 2012_
          Ang isang halimbawang maibibigay ko ay ang mga laro para sa Philippine Cup 2012 ng PBA o Philippine Basketball Association ng Talk 'N Text at ng Powerade na katatapos lamang noong Enero 29, 2012. Paunahan ang bawat koponan na maka-apat na panalo para sa serye na ito. Naipanalo ng Talk 'N Text ang unang tatlong laro at naging 3-0 ang kanilang istandings laban sa Powerade. Sa ika-apat na laro, natalo ang Talk 'N Text sa Powerade at 100-97 ang naging iskor kaya naging 3-1 na at dahil dito, ito ang sinabi ni Ginoong Chot Reyes, ang nagtuturo sa Talk 'N Text, sa lahat ng tao (at siguro sa kaniyang koponan na rin mismo).

"To win the game, we have to play our strengths. Tonight (ang ika-apat na laro) we didn't, and we got our butts kicked," o "Para maipanalo ang laro, kailangan namin maglaro nang malakas ngunit ngayong gabi'y hindi namin nagawa iyon at nasipa ang aming mga puwit."
Makikita ritong binalikan ni Ginoong Reyes ang nangyari noong ika-apat na larong dapat ay nasungkit na nila ang kampeonato (pinapakita rito ang UNANG HAKBANG). Binalikan niya ang pinanggalingan o ang huling laro ng koponan at tinignan niya kung bakit natalo sila. Gumawa siya ng mas magandang plano at pinag-aralan na nang mabuti ang kalakasan nila at ang kahinaan ng kalaban (pinapakita rito ang IKALAWANG HAKBANG). Sa ikalimang laro, nanalo ang Talk 'N Text laban sa Powerade, 110-101, at dito na nila nasungkit ang kampeonato. Nagtagumpay ang plano ni Ginoong Reyes at ipinakita niya na kung kaya nila manalo sa ika-una, ikalawa at ikatlong laro, kahit na natalo sa ika-apat na laro, ay kaya rin nila manalo sa ikalimang laro na nagpapatunay ngang kaya nila tawirin ang isang ilog ng dalawang beses...tatlong beses...o apat na beses pa nga.


Oo nga pala, hindi lang mga laro laban sa Powerade ang ilog na tanging natawid nila ng dalawang beses o mas marami pa. Naging kampeon din ang Talk 'N Text noong 2008-2009, 2010-2011 at siyempre, ngayong 2011-2012. Pati mga kampeonato ay ginawa nilang ilog na natawid nila ng mas marami pa sa dalawang beses!


                           -------------------------------------------

          Kagaya nga ng sinabi ko, maaari mong gawin ang isang bagay ng ikalawang beses ngunit hindi mo maaaring gawin ulit ito katulad ng dati. Kailangan mo munang balikan at pagnilayan ang bagay na ginawa mo ng ika-unang pagkakataon at ulitin mo ito ngunit, mas mahusay at mas magaling kaysa sa ika-unang pagkakataon.



          Sinusuportahan din ito ng kasabihan ni Ginoong Friedrich Nietzsche na "history repeats itself" o "inuulit ng kasaysayan ang kaniyang sarili". Ang gusto ko lamang sabihin dito ay hindi ang kasaysayan ang umuulit ng sarili niya ngunit IKAW ang umuuilit ng kasaysayan (pasensya naman ngayon kay Ginoong Friedrich at iniba ko ang kasabihan niya). Nasa iyo kung uulitin mo ang kasaysayan ngunit bago mo gawin ito, pagnilayan mo muna ito at ulitin nang mas mahusay sa susunod.


Gusto ko lang sabihing natapos ko rin ang laro na inilagay ko sa ibabaw. Sana'y natapos mo rin!








"Huwag mo lang kalimutang lumingon sa iyong pinanggalingan Amang," - Butuhang Matanda (Diwata ng Kagubatan)
HARI MANAWARI


Geronimo Miguel M. Mantes
Fil12-DD
Ginoong Edgar Samar
          
                               -------------------------------------------
Mga Sanggunian:


1. "River Game," 2flashgames Game, http://www.2flashgames.com/f/f-769.htm (accessed January 31, 2012).
2. "River Game - Free Online Puzzle Games," flasharcade Image, http://www.flasharcade.com/puzzle-games/river-game.html (accessed January 31, 2012).
3. 60686967@N07, "Heraclitus," Flickr image, http://www.flickr.com/photos/60686967@N07/5863920046/in/photostream/ (accessed January 31, 2012). 
4. "Heraclitus" Wikipedia, 11 January 2012, http://en.wikipedia.org/wiki/Heraclitus (accessed January 31, 2012).
5. mermorph56, "Troll Face," Flickr image, www.flickr.com/photos/mermorph56/6186514389/in/photostream/ (accessed January 31, 2012).
6. Nelson Beltran. "Tigers spring back to life, force Game 5." philSTAR, 28 January 2012, http://www.philstar.com/sportsarticle.aspx?publicationsubcategoryid=69&articleid=772042&keyword=sp_pba (accessed January 31, 2012).
7. willie_arolf71, "TnT-Coach-Chot-Reyes," Flickr image, http://www.flickr.com/photos/willie_arolf71/3073049036/ (accessed January 31, 2012).
8. InterAKTV. "Mighty Talk 'N Text defeats gallant Powerade to retain Philippine Cup." InterAKTV, 29 January 2012, http://www.interaksyon.com/interaktv/mighty-talk-n-text-defeats-gallant-powerade-to-retain-philippine-cup (accessed January 31, 2012).
9. "PBA Philippine Cup" Wikipedia, 29 January 2012, http://en.wikipedia.org/wiki/PBA_Philippine_Cup (accessed January 31, 2012).
10. mansionwb, "Friedrich Nietzdche," Flickr image, http://www.flickr.com/photos/mansionwb/3585900146/ (accessed January 31, 2012).
11. "Friedrich Nietzsche" Wikipedia, 31 January 2012,  http://en.wikipedia.org/wiki/Friedrich_Nietzsche  (accessed January 31, 2012).
12. Gervacio, German. Hari Manawari. Publikasyong Tapat, 2011. (accessed January 31, 2012).

Sunday 22 January 2012

Paglaruan Mo Ang Mga Titik Ko

(Appetizer) Pampagana muna: ano ang naiisip mo sa salitang "pokpok"?

Ito ba:

*mula sa http://www.flickr.com/photos/zoofythejinx/255395476/

o ito?


*mula sa http://www.flickr.com/photos/48345595@N08/4699455988/

               Sa pinanuod naming palabas na itinanghal ng ENTABLADO na nagngangalang R.I.P., nabighani ako mismo sa istorya at palabas ngunit may isang bagay ang nakahuli sa aking mata, tainga, at atensyon at iyon ay ang paglalaro ng mga aktor ng kanilang mga salita.


                Paglalaro ng salita? Ito ay ang paggamit ng mga aktor ng piling salitang nababagay sa kanilang pangungusap para mag-iba ang ibig sabihin ng salitang ito. Sa tingin ko, nagdedepende sa kultura ng mga tao kung maiintindihan ba nila ang mga iba’t ibang salita na nagkakaroon ng dalawang ibig sabihin sa dula.



                Ang isang hailimbawa ng paglalaro ng salita o ang paggamit ng salitang may dalawang kahulugan ay ang linyang “Nabilaukan ako sa mabalahibo mong okra” na sinabi ni Toming sa dula. Habang sinabi niya ito, nagtawanan ang mga tao at isa na ito sa mga senyas na may kakaibang ibig sabihin ang ilang salita sa pangungusap na ito dahil walang nakakatawa kung babasahin mo ito ng literal. Para sa akin, napakahusay kung paano niya ito sinabi dahil sinabi niya ito na parang wala na itong iba pang kahulugan pero para sa mga manonood, katulad ko, mayroon pa at kaya kami natawa. Swak na swak na sabihin ni Toming ang mga ganiyang bagay dahil alam ng direktor at ng gumawa ng iskrip na ang mga manonood (mga estudyante) ay lumaki sa isang komunidad na nalalamang ang okra ay isa pang salita na nangangauhulugang titi o ang pribadong bahagi ng isang lalaki. Ang iba sa mga tao na marunong managalog ay natutunan nang makagawa ng isang imahen sa utak nila gamit lamang ang mga letrang ginamit sa salitang “Okra”. Kapag ginamit ang salitang okra sa iba pang pangungusap, maiintindihan ng mga manonood ang salita na ito bilang isang gulay ngunit kapag ginamit ito sa isang pangungusap kagaya ng “Nabilaukan ako sa mabalahibo mong okra”, nag-iiba na ang kahulugan nito para sa mga manonood.



                Ang iba pang halimbawa na ginamit sa R.I.P. ay “Ano ang tunog ng martilyo? Pokpok!” Malakas na halakhak ang natanggap ni Toming mula sa mga manonood noong sinabi niya itong linya na ito. Maaaring literal na tunog ng martilyo lamang ang sinasabi ni Toming ngunit to rin ay maaaring maging isang salita na nangangahuluhang “babaeng puta” at ito’y nakagawian na natin sa ating kultura dito sa Maynila. Masasabi kong mas inisip ng mga nanonood ang kahulugan ng pokpok bilang “babaeng puta” kaysa sa tunog ng martilyo dahil tumawa ang mga nanonood at dahil wala namang nakakatawa kapag sinabi lamang ni Toming ang tunog ng martilyo. Kagaya ng salitang “okra”, dahil sa kultura kung saan lumaki ang mga manonood o mga estudyante, napupukaw sa mga isip nila ang imahen ng isang babaeng puta mula lamang sa mga letrang bumubuo ng salitang “pokpok.” Sa tingin ko, itong ikalawang imahen (ang babaeng puta) ng salitang “pokpok” ay lumabas sa mga utak ng manonood, pati sa akin, dahil na rin sa konstruksyon ng pangungusap na ginamit ni Toming.


---------------------------------------
                Batay sa linguistic sign ni Ginoong Ferdinand de Saussure, sinabi niya na ang wika ay binubuo ng mga signs at ang bawat sign ay may signified at signifier.  Ang signifier ay ang mismong salita at ang signified ay ang konsepto ng salita. Dapat palaging magkasama ang dalawang ito sa isang salita. Sinabi rin niya na walang tiyak na relasyon ang signifier at ang signified dahil maaring magkaroon ng iba’t ibang signified ang isang signifier batay sa kultura ng taong nagbabasa o umiintindi sa salitang ito. Para sa aking kalagayan, ang aking signifier ay ang salitang “okra” na ginamit ko kanina at ang signified nito ay marami. Kung ginamit lamang ito sa pangungusap na “kakain ako mamaya ng okra”, ang signified nito ay isang pagkain lamang. Kung ginamit naman ito sa pangungusap na “Nabilaukan ako sa mabalahibo mong okra”, ang signified nito ay nagiging pribadong bahagi ng isang lalaki. Maaaring nakatulong ang mga salitang “nabilaukan” at “mabalahibo” para maging signified sa salitang “okra” ang pribadong bahagi ng lalaki dahil medyo nagiging malaswa ang ibig sabihin ng okra dahil sa mga salitang ito. Kagaya ng sinabi ko kanina, nahalata kong ang signified para sa salitang “okra” at “pokpok” ay malalaswa kagaya ng “babaeng puta” at ang pribadong bahagi ng lalaki dahil tumawa ang mga tao sa mga bahaging ito dahil ang mga ganitong bagay ay hindi natatangi sabihin sa isang publikong palabas kung saan kahit sino ay maaaring manood.


                               ---------------------------------------
                Maaari ring makita sa mga imahen ang isang bagay kung saan maaaring dalawa ang ibig sabihin nito. Ang isang halimbawa ay ang larawang ito:



*mula sa http://www.flickr.com/photos/xtaongbundok/2658174142/

Makikita na ito’y isa lamang pangalan ng eskuwelahan ngunit ako’y natawa dahil ito’y hindi isang karaniwang pangalan ng isang eskuwelahan. Nag-iiba ang signified ng salitang “inuman” na dapat ay isang pangalan ng eskuwelahan. Para sa akin, ang salitang “inuman” ay nangangahulugang mga taong umiinom ng alak at kaya siguro'y natawa ako sa larawang ito.


                Sa isang bidyo naman, maaari ring matagpuan ang mga salitang may dalawang kahulugan at ito ang aking halimbawa. Ito ang kantang Please Don’t Touch My Birdie ng Parokya ni Edgar:


*mula sa http://www.youtube.com/watch?v=8Bf-5S_60Kw

Maaaring ang salitang “birdie” ay isang salita na nangangahulugang isang ibon lamang ngunit para sa iba, ang ibig sabihin nito ay ang pribagong bahagi ng lalaki. Nagiging pribadong bahagi ng lalaki ang signified nito dahil kung papaano kinakanta ni Ginoong Chito Miranda, ang kumakanta para sa Parokya ni Edgar, ang kantang ito. Sa tingin ko, maaari ring nagiging malaswa ang ibig sabihin nito dahil kung papaano sinulat ang kanta, may mga iba pang mga pangungusap na tumutulong maging malaswa ang ibig sabihin ng kanta katulad ng pangungusap na “Ang birdie ko ay medyo masungit, kaunting hawak lang siguardong magagalit!” Dahil dito napapalitan sa akin ang ibig sabihin ng salitang “Birdie” sa kantang ito ng panandalian.



                Mapa-teatro, imahen, o kanta man, hindi maiiwasang magkaroon ng dalawang kahulugan ang ilang mga salita. Ito’y bahala na sa mga magtatanghal o kakanta kung ang gusto ba nilang kahulugang ipadating sa atin ay ang literal na kahulugan o iba pang kahulungan na mas malalim pa rito. Nakasalalay sa kanila kung papaano nila sasabihin, ipapakita, ipaparamdam at ilalahad ang salita sa atin, mga manonood, at nakasalalay naman sa atin kung paano natin ito iintindihin at tatanggapin.








Geronimo Miguel M. Mantes
Fil12-DD
Ginoong Edgar Samar
                                 ----------------------------------------

Mga Sanggunian:

1. zoofythejinx, "Hammer," Flickr image, http://www.flickr.com/photos/zoofythejinx/255395476/ (accessed January 22, 2012).

2. 48345595@N08, "Sexy-Lady-in Lehrer Outfit," Flickr image,  http://www.flickr.com/photos/48345595@N08/4699455988/  (accessed Januarry 22, 2012).

3. "Sign (Linguistics)." Wikipedia, 15 January 2012, http://en.wikipedia.org/wiki/Sign_(linguistics) (accessed January 22, 2012).

4. xtaongbundok, "Inuman Elementary School," Flickr image, http://www.flickr.com/photos/xtaongbundok/2658174142/ (accessed January 22, 2012).

5. TodashDarkness, "Please Don't Touch My Birdie," YouTube video, 5:23, http://www.youtube.com/watch?v=Jb5xs-u5mvU   (accessed January 22, 2012).

6. "Please Don't Touch My Birdie Lyrics," Metrolyrics, http://www.metrolyrics.com/please-dont-touch-my-birdie-lyrics-parokya-ni-edgar.html (accessed January 22, 2012).